بلوکهای بتن گازی AAC (Autoclaved Aerated Concrete) و CLC (Cellular Lightweight Concrete) به دلیل سبک بودن و ویژگیهای خاص، روش اجرایی متفاوتی نسبت به بلوکهای سیمانی سبک دارند و همچنین فرآیند تولید این بلوکها با یکدیگر متفاوت میباشد. در این مقاله به نحوه اجرا و فرآیند تولید این بلوکها و چالشهای مرتبط با آن میپردازیم.
موضوعاتی که در این مقاله بررسی میشوند:
بلوکهای AAC از فرآیند خاصی که شامل مراحل مختلفی است تولید میشوند. این فرآیند به منظور ایجاد ساختار متخلخل و سبک، شامل مراحل زیر است:
مواد اصلی مورد استفاده در تولید AAC شامل سیمان پرتلند، ماسه سیلیسی، آهک، گچ و پودر آلومینیوم است. پودر آلومینیوم به عنوان عامل ایجاد حبابهای هوا عمل میکند و باعث ایجاد ساختار متخلخل در بلوکها میشود.
مواد اولیه به همراه آب در میکسرهای بزرگ ترکیب میشوند. در این مرحله، پودر آلومینیوم به مخلوط اضافه میشود و واکنش شیمیایی بین آلومینیوم و آهک باعث تولید گاز هیدروژن میشود. این گاز درون مخلوط حبابهای هوا ایجاد میکند که منجر به سبک شدن بلوک میشود.
پس از مخلوط شدن مواد، این مخلوط به قالبهای بزرگی ریخته میشود. در این مرحله، مخلوط شروع به انبساط میکند و ارتفاع آن به میزان مشخصی افزایش مییابد. انبساط مخلوط به دلیل حبابهای گاز تولید شده است.
بعد از قالبگیری، بلوکها به مدت چند ساعت در دمای محیط نگهداری میشوند تا فرآیند انبساط کامل شده و بلوکها استحکام اولیه خود را پیدا کنند.
پس از عملآوری اولیه، بلوکهای بزرگ به قطعات کوچکتر بریده میشوند. دستگاههای برش دقیق برای این کار استفاده میشوند تا بلوکها به ابعاد استاندارد و مورد نیاز پروژهها برسند.
بلوکهای CLC نیز مانند بلوکهای AAC از مواد سبکتری تشکیل شدهاند، اما فرآیند تولید آنها کمی متفاوت است. مراحل تولید بلوکهای CLC به شرح زیر است:
مواد اولیه بلوکهای CLC شامل سیمان پرتلند، ماسه نرم، آب و فوم خاصی است که به منظور ایجاد حبابهای هوا در مخلوط اضافه میشود. برخلاف بلوکهای AAC که از پودر آلومینیوم برای ایجاد حباب استفاده میکنند، در بلوکهای CLC از فوم مخصوص استفاده میشود که به طور مستقیم وارد مخلوط میشود.
فوم به مخلوط سیمان و آب اضافه میشود و این ترکیب به آرامی هم زده میشود تا حبابهای هوا به طور یکنواخت در تمام مخلوط پخش شوند. این مرحله به دقت نیاز دارد تا مطمئن شویم حبابهای هوا به درستی در مخلوط قرار گرفتهاند.
پس از ترکیب مواد، مخلوط در قالبهای مخصوص ریخته میشود. به دلیل اینکه بلوکهای CLC نیاز به اتوکلاو ندارند، این مرحله سادهتر از بلوکهای AAC است.
بلوکهای CLC برخلاف AAC به اتوکلاو نیاز ندارند و در دمای محیط بهآرامی خشک میشوند. این فرآیند زمان بیشتری نسبت به اتوکلاو میبرد اما به دلیل نبود نیاز به تجهیزات پیچیده، تولید این بلوکها در مقیاس کوچک و متوسط مقرونبهصرفهتر است.
پس از خشک شدن، بلوکهای CLC به ابعاد استاندارد برش داده میشوند و آماده استفاده در پروژههای ساختمانی هستند.
CLC مخفف عبارت Cellular Lightweight Concrete است که به معنای بتن سبک سلولی میباشد. تزریق فوم به بتن ترکیب شده از خاکستر بادی، سیمان، شن، ماسه ریز دانه، آهک و آب، بلوک سبک CLCرا به وجود میآورد. تزریق فوم به بتن موجب ایجاد حبابهای هوا در آن میشود که همین امر، افزایش حجم بتن را به همراه دارد. افزایش حجم بتن، خود موجب کاهش چگالی یا وزن مخصوص آن میشود. بلوک سبک CLCوزن بسیار پایینی دارد که این ویژگی، مزایای منحصر به فردی را برای این بلوک به وجود میآورد.
برای اجرای بلوکهای بتن گازی AAC و CLC، به برخی ابزارها و تجهیزات خاص نیاز است که از بلوکهای سیمانی سبک متفاوت است. این ابزارها شامل موارد زیر است:
این ابزار برای پخش یکنواخت ملات یا چسب مخصوص روی سطح بلوکها به کار میرود.
به جای ملات سیمانی سبک معمولی، برای اتصال بلوکهای بتن گازی AAC و CLC از چسبهای مخصوص استفاده میشود. این چسبها به سرعت خشک میشوند، بنابراین نمیتوان مقدار زیادی از آن را به یکباره درست کرد. بهتر است چسب به اندازهی یک استانبولی آماده شود تا از خشک شدن سریع آن جلوگیری شود.
قبل از اجرای بلوکهای بتن گازی AAC و CLC، سطح زیرین باید کاملاً تراز و صاف باشد. این امر به جلوگیری از ترکخوردگی و نشست بلوکها کمک میکند.
برای چسباندن بلوکهای بتن گازی AAC و CLC، استفاده از چسبهای مخصوص پیشنهاد میشود. این چسبها قابلیت چسبندگی بالایی دارند و باعث ایجاد اتصالات قوی میان بلوکها میشوند. برخلاف بلوکهای سیمانی سبک که استفاده از ملات ماسه و سیمان در آنها بسیار راحت است، استفاده از ملات معمولی در بلوکهای بتن گازی AAC و CLC ممکن است منجر به ترکخوردگی و ناهماهنگی در ساختار نهایی شود.
پس از استفاده از چسب، بلوکها باید به دقت روی هم چیده شوند. برای تراز کردن دقیق، از ابزارهای اندازهگیری و تراز استفاده میشود. در این مرحله، مهم است که فاصلهها و اتصالات بین بلوکها کاملاً یکسان باشد.
به دلیل سطح صاف و خلل و فرج کمتر بلوکهای بتن گازی AAC و CLC، آستر لایه نازککاری به خوبی به آنها نمیچسبد. برای بهبود این وضعیت، باید از پرایمرها و چسبهای تقویتی مخصوص استفاده کرد.
بلوک سبک بتن گازی AAC و CLC به دلیل ساختار متخلخل خود، آب را به میزان زیادی جذب میکنند. این بلوکها باید زنجاب شوند تا از مشکلات ترکخوردگی در نازککاری جلوگیری شود. زنجاب کردن به معنای خیس کردن کامل بلوکها پیش از اجراست. بهترین روش زنجاب این است که بلوکها در آب غوطهور شوند، اما اگر این امکان وجود نداشته باشد، باید به طور کامل خیس شوند و سپس اجرا شوند. همچنین، قبل از اجرای لایه آستر نازککاری مانند گچ یا گچ و خاک، باید دوباره بلوکها خیس شوند.
یکی دیگر از چالشها تفاوت ضریب انبساط بلوکهای بتن گازی AAC و CLC با ملاتهای مورد استفاده در بلوک سیمانی سبک است. این تفاوت میتواند منجر به ایجاد ترکهایی در اتصالات و سطح نهایی شود. استفاده از ملاتها یا چسبهای مخصوص با ضریب انبساط مناسب توصیه میشود.
به دلیل چسبندگی پایین بلوکهای بتن گازی AAC و CLC، اجرای نماهای سنگی یا سایر نماهایی که به چسبندگی بالا نیاز دارند ممکن است با مشکلاتی همراه باشد. برای این نوع نماها باید از چسبهای تقویتی و روشهای خاص استفاده کرد تا اطمینان حاصل شود که نما به طور محکم به بلوکها چسبیده است.
برای خرید بلوک سیمانی کلیک کنید.
بلوکهای سیمانی سبک مزایای قابلتوجهی نسبت به بلوکهای بتن گازی AAC و CLC دارند. این بلوکها به دلیل وجود خلل و فرج بیشتر، نیازی به زنجاب (خیس کردن کامل) قبل از اجرا ندارند. همچنین، بلوک سیمانی سبک به دلیل ساختار متخلخل خود، چسبندگی بهتری با آستر نازککاری و نمای ساختمانی دارد.
علاوه بر این، هنگام استفاده از ملات ماسه و سیمان، تهیه ملات برای بلوک سیمانی سبک بسیار آسان است و میتوان آن را به مقدار مناسب تهیه کرد و بدون نگرانی از خشک شدن سریع، به کار برد. این مزیتها باعث میشوند بلوکهای سیمانی سبک در پروژههای ساختمانی از کارایی بالایی برخوردار باشند.
هر دو نوع بلوک AAC و CLC به دلیل داشتن حبابهای هوا، ویژگیهای متفاوتی دارند، اما تفاوتهایی در نحوه تولید و عملکرد نهایی آنها وجود دارد. در بلوکهای AAC، فرآیند اتوکلاو باعث میشود که این بلوکها چگالی کمتری داشته باشند و مقاومت مکانیکی بهتری نسبت به بلوکهای CLC داشته باشند.
بلوکهای CLC به دلیل عدم استفاده از اتوکلاو و فرآیند سادهتر تولید، از نظر هزینه اولیه تولید پایینتر هستند اما به استحکام و مقاومت کمتری دارند.
اجرای بلوکهای بتن گازی AAC و CLC نیاز به دقت و استفاده از ابزارها و مصالح مخصوص دارد. چالشهای مربوط به چسبندگی، جذب آب، و تفاوت ضریب انبساط با ملاتهای مورد استفاده در بلوک سیمانی سبک باید به دقت مدیریت شود تا نتیجهای با کیفیت حاصل شود. همچنین، باید توجه داشت که بلوکهای بتن گازی AAC و CLC حتماً باید زنجاب شوند، یعنی قبل از اجرا به طور کامل خیس شوند.
بهترین حالت این است که بلوکها در آب غوطهور شوند، اما اگر این امکان فراهم نباشد، باید آن ها را کاملاً خیس کرد و دوباره قبل از اجرای آستر نازککاری مانند گچ یا گچ و خاک، مرطوب نمود. در مقابل، بلوکهای سیمانی سبک نیازی به زنجاب نداشته و به راحتی میتوان ملات مورد نیاز را برای آنها تهیه و اجرا کرد.
گزینه بسیار مناسب برای دیوارچینی در ساختمان، استفاده از بلوک سیمانی سبک لیپر است که مزایای متعددی از جمله عایق حرارتی و صوتی بسیار مناسب و مقاومت در برابر آتش تا ۲۴۰ دقیقه را داراست. این بلوکها به صورت تمام اتوماتیک تولید میشوند و اتوکلاو میگردند. همچنین، در ترکیب آنها از دانه صنعتی پرلیت استفاده شده و با الیاف پلیپروپیلن تولید میشوند. کار با بلوک سیمانی سبک لیپر بسیار راحت است و در حال حاضر بهترین بلوک سبک در ایران است که به طور گسترده در صنعت ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد.